9. Die wichtigsten Formeln
Ganz am Ende des Buches stellen wir in der Tradition bedruckter Vorsatzblätter eines gebundenen Buches einige besonders wichtige Formeln zusammen. Für Matrizen ist dabei immer A = ((a, b), (c, d)) = ((a, c); (b, d)) mit Zeilen bzw. Spaltenvektoren.
(cos(2φ), sin(2φ)) = (cos2 φ − sin2 φ, 2 cos φ sin φ)(Verdopplungsformeln)
∥ v ∥2 = 〈 v, v 〉(Normquadrat als Skalarprodukt)
rotπ/2(x, y) = (−y, x)(Rotation um π/2 gegen den Uhrzeigersinn)
cos φ = 〈 v̂, ŵ 〉, sin φ = |det(v̂, ŵ)| für φ = ∡(v, w) (Winkelformeln)
〈 v, w 〉 = 0 genau dann, wenn rotπ/2(v), w kollinear
∥v∥2 ∥w∥2 − 〈 v, w 〉2 = det(v, w)2(Lagrange-Identität)
|〈 v, w 〉| ≤ ∥v∥ ∥ w ∥, Gleichheit genau bei Kollinearität(Cauchy-Schwarz)
A e1 = (a, c), A e2 = (b, d)(Spaltenextraktion)
A−1 = det(A)−1 ((d, −c); (−b, a)) (Invertierungsformel)
〈 v, A w 〉 = 〈 At v, w 〉(Transpositionsregel)
〈 v, A w 〉 = a x1 x2 + b x1 y2 + c x2 y1 + d y1 y2 für v = (x1, y1), w = (x2, y2)
〈 v, Av 〉 = a x2 + (b + c) x y + d y2 für v = (x, y)
qA | = ((a2 + b2 − c2 − d2)/2, ac + bd) |
= ((〈 v, v 〉 − 〈 w, w 〉)/2, 〈 v, w 〉)(q-Vektor von A) | |
rA | = (a2 + b2 + c2 + d2)/2 = (〈 v, v 〉 + 〈 w, w 〉)/2 für A = (v, w) |
rA2 − ∥ qA ∥2 = det(A)2
rA = rAt, det(A) = det(At)
∥ qA ∥ = ∥ qAt ∥
Mit p = q(At), q = q(A) gilt für alle v ∈ ℝ2:
∥ Av ∥2 | = (a2 + c2)x2 + 2(ab + cd)xy + (b2 + d2)y2 |
= r ∥v∥2 + p1 (x2 − y2) + 2p2x y | |
∥ A−1v ∥2 | = det(A)−2 ((c2 + d2)x2 − 2(ac + bd)xy + (a2 + b2)y2) |
= det(A)−2 (r ∥v∥2 − q1(x2 − y2) − 2q2 x y) (Normformeln) |
Für v(φ) = (cos φ, sin φ) ∈ K1 gilt:
∥ Av(φ) ∥2 = r + 〈 p, v(2φ) 〉
det(A)2 ∥ A−1v(φ) ∥2 = r − 〈 q, v(2φ) 〉(Normformel auf dem Einheitskreis)